CẢM NHẬN

Cuộc sống hôm nay cởi mở hơn nhưng cũng phức tạp đa chiều hơn. Anh em trường Trỗi chúng ta có hơn nghìn người thì cũng có nghìn lối nghĩ, quan niệm về nó, thế nào là chuẩn mực cho cuộc sống hôm nay, chắc khó có câu trả lời…
Có một người bạn hỏi tôi : “ Thằng Q lên tướng, mày có tự hào không ? ”. Tôi đã trả lời là không, nhưng tôi vẫn mừng cho nó, thì người bạn kia cho tôi là cố chấp hẹp hòi trước sự “ tiến bộ, thành đạt “ của bạn bè …Thật buồn ! Khi tôi không thể cùng ý nghĩ người khác được và chán luôn không muốn tranh luận để giải thoát cho mình cái "mũ" vừa được ban tặng. Nhân chuyện này tôi xin kể về một trong những người bạn lính.
***
Hắn trên tôi một khóa, ngày ở trường Trỗi tôi biết con người này vì Hắn ngổ ngáo có tiếng. Cuối 1975 từ chiến trường ra ôn thi đại học, tôi lại gặp Hắn. Cùng là lính Trỗi nên tôi và Hắn thân nhau rất tự nhiên. Chúng tôi có nhiều điểm tương đồng của lính Trỗi nhưng cũng có nhiều điểm khác biệt. Hắn vẫn như xưa, vẫn nghịch ngợm nổi tiếng trong đám học viên con em cán bộ. Tôi thì ngược lại, cái danh hiệu Đảng viên làm tôi thuần hơn, ít trèo tường bỏ học hơn .
Gần một năm trời ôn thi tại Lạng Sơn, chúng tôi sống trong doanh trại như trong trại giam, chủ nhật một tiểu đội chỉ được 2 "vé" thay nhau ra chơi thị xã. Mỗi lần như thế để đi cùng với nhau, hắn thương cái thằng Đảng viên trong tôi nên đều nhường vé cho tôi, còn hắn thì đi theo “lối nhỏ”. Chuyện ra phố khó lắm, vệ binh nhà trường canh gác nghiêm ngặt, vậy mà chẳng ngày nào hắn và lũ em (Đám lính trẻ phổ thông) vắng mặt ở cái thị xã nhỏ này. Chẳng mấy ai không biết lũ chúng tôi, từ các cô mậu dịch viên xinh đẹp trong cửa hàng giải khát đến các bà bán chè chén vỉa hè..v.v. quan hệ của chúng tôi rộng lắm, ai cũng ngưỡng mộ đám lính quân hàm “sơ mít” con ông “cốp” nhất là các em gái Lạng Sơn.
Một lần tôi và hắn trèo tường trốn ra thị xã chơi buổi tối, khi chuẩn bị về hắn rủ tôi đến nhà một người quen.
_ Muộn rồi về thôi! Tôi giục hắn
_ Hôm nay tao có hẹn, muộn một chút, việc quái gì! Hắn động viên tôi. Mà Hắn vẫn thường xuyên đi về muộn như thế có mấy ai biết nên tôi cũng yên tâm và chiều ý hắn.
Chúng tôi đi vào một căn nhà nhỏ trong con hẻm trên phố Kỳ Lừa. Từ khe cửa tôi thấy một cô bé tóc đuôi sam, má đỏ hồng đang học bài, khi chúng tôi vào cô bé mừng ra mặt, như đã chờ đợi từ lâu.
Xinh thật! Hắn quen từ bao giờ vậy (? ). Hóa ra bấy lâu nay tôi cứ tưởng mình biết rõ về Hắn. Vẫn biết Hắn quen nhiều cô gái trong thị xã này, có nhiều cô mê hắn như điếu đổ mỗi khi Hắn đàn hát, cái giọng khàn khàn rất quyến rũ . Riêng cô bé xinh đẹp này thì tôi không biết. Phải nói thật lúc bấy giờ nỗi lo bị kỷ luật tan biến hết. Tôi ngồi ngắm cô bé, cô bé nghe Hắn nói chuyện rồi thấy Hắn giảng cho cô bé một bài toán vật lý lớp 9.
Trên đường tôi bảo : " Mày giảng không hiệu quả đâu, tao thấy nó có nghe đâu mà mày cứ thao thao ...”
_ Tao biết, chính vì thế tao mới rủ mày đi. Hắn trả lời tôi như vậy đấy. Tôi hơi bực và lại bị bất ngờ vì chẳng bao giờ nghĩ Hắn lại tử tế đến thế .
- Nó thích, mày thích thì việc gì mà sợ, ngữ mày mà còn sợ mang tiếng “đểu” à. Tôi bật lại.
Hắn im lặng không cãi làm tôi ân hận. Suốt dọc đường về chúng tôi chẳng nói với nhau câu nào, thậm chí lúc vượt tường thành cổ (Trường VHQĐ nằm trong thành cổ) chúng tôi làm những đông tác công kênh nhau cũng chẳng thằng nào mở mồm... Đêm ấy khi hai đứa chui vô màn thì thầy Đ bắt gặp nhưng hôm sau chẳng thấy thầy gọi lên, Hú vía!.
Mấy hôm sau tôi làm lành hỏi nhỏ “Không đi dạy nữa à?”. Hắn gật đầu xác nhận. Chẳng biết hắn nghĩ gì mà không đi nữa ? Còn tôi đa xlờ mờ nhận thấy trong con người ngỗ ngược ấy là một tâm hồn trong trắng, thánh thiện.
***
Lên Đại học KTQS tôi và hắn vẫn cùng một đại đội, các trò cũ lại tiếp tục và phát triển còn hơn cả ngày chúng tôi ở Lạng Sơn. Tuổi trẻ nhiều khi không biết điểm dừng cho đến khi nhìn lại …Cả nhóm chúng tôi bị kỷ luật nặng, hầu hết bị đưa đi rèn luyện một năm tại các đơn vị Hải quân. Riêng hắn do nhận hết tội về mình nên bị nặng nhất nhưng không ai nghĩ đến mức độ phải ở tù. Hôm xe quân pháp về, nhìn hắn bị còng tay mà tôi buồn lòng, bất lực …
Thời gian trôi đi, những chú lính nghịch ngợm sau một năm ra đảo cải tạo trở về tiếp tục học tập (tất nhiên là bị tăng khóa), rồi cũng ra trường và về các đơn vị. Cho đến hôm nay có chú đã là Trung tướng lãnh đạo một tổng cục quan trong trong QĐ, có chú ra ngoài làm bí thư một quận lớn ở HN, có chú là đại biểu khối doanh nghiệp trong QH…Hầu hết họ đều trưởng thành và tiến bộ nhanh chóng. Còn hắn, học hành dở dang không bằng cấp với một tiền án không biết hắn phải xoay sở ra sao để sống. Thỉnh thoảng tôi có gặp một vài anh em, họ nói có gặp anh K6 ở chỗ này, chỗ kia.
_ Anh ấy trông tiều tụy lắm... Mấy chú xót xa nói.
Không xót xa làm sao được, mấy chú em thành đạt giàu có, muốn giúp ông anh mà đành chịu, họ đều biết K6 là người khái tính. Còn tôi cũng buồn vì ngần ấy năm trời mà chưa tìm gặp hắn một lần trong lòng cứ nghĩ : chắc nó giận mình lắm..
Rồi tôi lại gặp Hắn sau hơn 20 năm từ cái ngày hắn bị bắt. Chúng tôi ngồi chuyện trò nơi quán bia hơi vỉa hè. Người gầy hơn xưa nhưng tính tình vẫn vậy có điều là trầm hơn do tuổi tác và sau những năm tháng lang bạt kỳ hồ. Hắn ít khi nói về mình nhưng tôi biết hơn 20 năm ấy hắn đi rất nhiều nơi, từ những bản làng heo hút vùng sơn cước ở Hà Giang, Lào Cai đến các chốn đô thị náo nhiệt của Sài Gòn, Hà Nội, rồi Lào, Căm Pu Chia, hắn làm đủ mọi nghề, quan hệ với đủ mọi loại người. Để kiếm sống hắn phải bươn chải với không biết bao nhiêu công việc, có thể đôi lúc có những việc không thiện.
Trong buổi bia chiều ấy Hắn bảo : " Cho mãi đến bây giờ, tao không thể quên được ánh mắt của mày nhìn tao khi bị tụi quân pháp nó còng tay ”. Tôi thực sự cảm động vì hình như hắn nhận thấy sự chia sẻ của tôi với Hắn trong lúc ê chề nhất của cuộc đời..
Biết Hắn vừa lấy vợ, vợ Hắn là cô gái một tỉnh biên giới phía Bắc, trong một gia đình nền nếp. Cô ấy là công chức kha khá của tỉnh. Mừng cho Hắn vì từ nay đã có bến đậu, nhưng cũng lo cho hắn về gia cảnh…Tôi biết với Hắn ở cái thị xã biên cương này, với bề dày lăn lộn của cuộc sống giang hồ Hắn không thiếu cách kiếm tiền nhưng liệu có hợp với cô vợ công chức kia không?
Chúng tôi vừa uống bia vừa nói đủ chuyện, vô tình chuyển qua chuyện tin học, thấy Hắn chăm chú có vẻ háo hức, tôi đề nghị tặng Hắn ít sách, Hắn ưng ngay. Tôi bỏ bàn bia chạy ngay về nhà, mang đến đưa Hắn. Đó là hai cuốn viết về Foxpro …
Sau buổi đó, chúng tôi thường điện thoại cho nhau, biết Hắn ngày càng say vi tính tôi cũng mừng nhưng tôi không ngờ bắt đầu từ hai cuốn sách đó Hắn lại chuyển hướng cuộc đời.
Khi tôi lên thăm Hắn thì thực sự choáng, mới chỉ một năm mà trên giá sách đầy kín sách vi tính. Quả là Hắn thông minh mới có thể vật lộn với mớ kiến thức phức tạp đó, mà cả sách tiếng Anh mới khiếp. Nếu nói là hắn siêu về tin học thì chưa đúng vì thế giới vi tình quá rộng lớn, nhưng nhiều người từng học đại học chuyên nghành này cũng chưa thể lấy đó làm phương tiện kiếm cơm được. Vậy mà Hắn thì ngược lại, từ việc nhỏ như các dịch vụ thông thường đến những hợp đồng lớn Hắn đã kiếm được không ít tiền. Một cuộc sống ổn định và hạnh phúc đã đến với Hắn.
Tao có công nhóm lại lửa cho mày đấy nhé! . Tôi đùa “kể công” tưởng chi là để vui vui với nhau mỗi lần gặp lại, vậy mà Hắn cám ơn, làm tôi ngỡ ngàng. Tôi làm gì được cho Hắn đâu ,chẳng qua cũng chỉ là chuyện chơi chơi tình cờ vậy. Ngồi bên tôi còn vài người bạn trẻ trong những năm khó khăn trước kia đã chia sẻ với Hắn nhiều lắm, đáng lẽ những lời cảm ơn ấy phải dành cho họ.
Nhưng tôi xúc động thật sự, không phải vì lời cảm ơn đã dành cho tôi mà vì ngần ấy năm trời, tôi mới nhận ra và hiểu người bạn mình. Tôi tự hào về hắn, cuộc sồng bao biến động đổi thay nhưng chất lính trong hắn không bao giờ thay đổi.